To αρχαιότερο άστρο του Σύμπαντος...

Το άστρο Μαθουσάλας φέρει το όνομα HD 140283.

Το άστρο αυτό βρίσκεται σε απόσταση 190 έτη φωτός μακριά από το πλανητικό μας 

σύστημα και έχει ηλικία περίπου 13,2 δισεκατομμύρια χρόνια. Δεδομένου ότι η ηλικία 

του Σύμπαντος είναι περίπου 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια, το άστρο αυτό δημιουργή-

θηκε λίγο μετά τη Μεγάλη Έκρηξη.
Σύμφωνα με τον Howard Bond, αστρονόμο του πανεπιστημίου της Pennsylvania, το 

άστρο HD 140283 είναι το αρχαιότερο γνωστό στο Σύμπαν – δεδομένου ότι υπάρχει 

γι αυτό ακριβής μέτρηση της ηλικίας. 
Το HD 140283  είναι γνωστό στους αστρονόμους για περισσότερο από έναν αιώνα. 

Οι ερευνητές εδώ και καιρό γνώριζαν ότι το αντικείμενο αποτελείται σχεδόν εξ ολοκ-

λήρου από υδρογόνο και ήλιο – αλλά κανείς δεν ήξερε ακριβώς την ηλικία του.
Ο καθορισμός της ηλικίας ενός άστρου απαιτεί κάποια συγκεκριμένα βήματα. Αρχικά , 

ο Bond και η ομάδα του έκανε ένα νέο και πιο ακριβή προσδιορισμό της απόστασης του άστρου στη συνέχεια μέτρησε την σχετική λαμπρότητα του άστρου και τέλος την από-

λυτη.
Η ομάδα αξιοποίησε το γεγονός ότι το HD 140283 βρίσκεται στη φάση της ζωής του

 όπου το υδρογόνο στον πυρήνα του εξαντλείται. Σ’ αυτή τη φάση, οι μεταβολές στη λαμπρότητα του άστρου είναι ένας εξαιρετικά ευαίσθητος δείκτης της ηλικίας του. 

Η ομάδα του Bond υπολόγισε την ηλικία του άστρου ίση με 13,9 δισεκατομμύρια 

± 700 εκατομμύρια χρόνια. Λαμβάνοντας υπόψη το πειραματικό σφάλμα, η ηλικία 

του άστρου δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από την ηλικία του Σύμπαντος, 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια.
Θα μπορούσε όμως να είναι τουλάχιστον 13,2 δισεκατομμύρια χρόνια – όση η εκτιμώ-

μενη ηλικία του άλλου γνωστού άστρου – Μαθουσάλα HE 1523-0901  – και ενδεχομέ-

νως μεγαλύτερη. Η ηλικία του HD 140283 έχει υπολογιστεί με καλύτερη ακρίβεια απ’ 

ότι η ηλικία του HE 1523-0901.
Παρά την μεγάλη ηλικία του, το άστρο HD 140283 δεν ανήκει στην πρώτη γενιά άστ-

ρων που εμφανίστηκαν στο Σύμπαν. Τα άστρα πρώτης γενιάς αποτελούνταν μόνο από υδρογόνο και ήλιο, τα μόνα στοιχεία που προέκυψαν κατά την αρχέγονη πυρηνοσύνθε-

ση λίγα λεπτά μετά τη Μεγάλη Έκρηξη. Τα βαρύτερα στοιχεία σχηματίστηκαν κατά τη διάρκεια των εκρήξεων σουπερνόβα – το τελευταίο στάδιο της ζωής των άστρων.
Το άστρο HD 140283 αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, αλλά περιέχει και ίχ-

νη βαρύτερων στοιχείων. Συνεπώς πρόκειται για άστρο δεύτερης γενιάς (όχι τρίτης γε-

νιάς όπως ο Ήλιος μας). Τα παραπάνω δείχνουν πως η δεύτερη γενιά άστρων στο Σύμ-

παν εμφανίστηκε μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια μετά την πρώτη γενιά.

Πηγή πληροφοριών : nature.com