Το Μεγάλο Νέφος του Μαγγελάνου (συντομογραφία LMC) είναι ένας ανώμαλος γαλα-
ξίας, δορυφόρος του δικού μας Γαλαξία. Απέχει από τη Γη περίπου 164.000 ως 168.000
έτη φωτός. Το μήκος του είναι περίπου 20.000 έτη φωτός (δηλαδή είναι 10 φορές μικ-ρότερος του δικού μας Γαλαξία) και περιέχει περί τα 10 δισεκατομμύρια αστέρες (20 φο-
ρές λιγότερα από ο,τι ο δικός μας Γαλαξίας). Και όμως, είναι ο τέταρτος σε διαστάσεις γαλαξίας από τους σαράντα και πλέον της Τοπικής Ομάδας. Τα απώτατα όριά του του δίνουν μία μέγιστη διάσταση 32.000 ετών φωτός. Είναι ορατός με γυμνό μάτι από το
νότιο ημισφαίριο της Γης και τους τροπικούς, καθώς κείται πολύ νότια στην ουράνια σφαίρα. Το βόρειο μισό του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου ανήκει στον αστερισμό Δοράς, ενώ το νότιο στον αστερισμό Τράπεζα. Εξαιτίας του ονόματός του, θα πρέπει να τονίζεται πάντα ότι πρόκειται για γαλαξία, και όχι για «αστρικό νέφος» ή νεφέλωμα.
Για ιστορικές αναφορές και την προέλευση του ονόματος δείτε το λήμμα Νέφη του Μαγγελάνου.
Παρότι ανώμαλος, έχουν ανιχνευθεί ίχνη μιας υποτυπώδους σπειροειδούς δομής με
άξονα μία πολύ αδρή ράβδο (π.χ. η εξωγαλαξιακή βάση δεδομένων της NASA τον κατατάσσει ως τύπου Irr/SB(s)m). Ορισμένοι εικάζουν ότι το LMC ήταν κάποτε ένας
μικρός ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας, του οποίου η μορφή αλλοιώθηκε από τις παλιρροϊκές βαρυτικές δυνάμεις που του ασκεί ο δικός μας Γαλαξίας. Ως νεαρότερος γαλαξίας από τον δικό μας, το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου έχει μεγαλύτερη περιεκ-τικότητα σε διαστρικό αέριο και μεγαλύτερο ποσοστό από νεαρούς αστέρες και από γιγάντιους κυανούς αστέρες (κυανούς γίγαντες) που ζουν πολύ λιγότερο από τον Ήλιο
και εκρήγνυνται στο τέλος της ζωής τους δίνοντας τις θεαματικές εκρήξεις υπερκαινο-φανών (supernova). Χαρακτηριστικά, στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου παρατηρή-
θηκε στις 24 Φλεβάρη 1987 η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), γνωστή
σήμερα ως SN 1987 A, που ήταν πρώτη ορατή με γυμνό μάτι μετά την έκρηξη της Supernova του Κέπλερ το 1604.
Εξαιτίας κυρίως της κινήσεώς του περί το κέντρο του Γαλαξία, στην εποχή μας το
Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου απομακρύνεται από τη Γη με ταχύτητα 278 χιλιόμετρα
το δευτερόλεπτο ή περίπου 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα την ώρα. Το LMC είναι γνωστό
και με τα ονόματά του σε καταλόγους: ESO 56- G 115 και PGC 17223, τα οποία ωστόσο σπανίως χρησιμοποιούνται.
Πηγή : Βικιπαίδεια
ξίας, δορυφόρος του δικού μας Γαλαξία. Απέχει από τη Γη περίπου 164.000 ως 168.000
έτη φωτός. Το μήκος του είναι περίπου 20.000 έτη φωτός (δηλαδή είναι 10 φορές μικ-ρότερος του δικού μας Γαλαξία) και περιέχει περί τα 10 δισεκατομμύρια αστέρες (20 φο-
ρές λιγότερα από ο,τι ο δικός μας Γαλαξίας). Και όμως, είναι ο τέταρτος σε διαστάσεις γαλαξίας από τους σαράντα και πλέον της Τοπικής Ομάδας. Τα απώτατα όριά του του δίνουν μία μέγιστη διάσταση 32.000 ετών φωτός. Είναι ορατός με γυμνό μάτι από το
νότιο ημισφαίριο της Γης και τους τροπικούς, καθώς κείται πολύ νότια στην ουράνια σφαίρα. Το βόρειο μισό του Μεγάλου Νέφους του Μαγγελάνου ανήκει στον αστερισμό Δοράς, ενώ το νότιο στον αστερισμό Τράπεζα. Εξαιτίας του ονόματός του, θα πρέπει να τονίζεται πάντα ότι πρόκειται για γαλαξία, και όχι για «αστρικό νέφος» ή νεφέλωμα.
Για ιστορικές αναφορές και την προέλευση του ονόματος δείτε το λήμμα Νέφη του Μαγγελάνου.
Παρότι ανώμαλος, έχουν ανιχνευθεί ίχνη μιας υποτυπώδους σπειροειδούς δομής με
άξονα μία πολύ αδρή ράβδο (π.χ. η εξωγαλαξιακή βάση δεδομένων της NASA τον κατατάσσει ως τύπου Irr/SB(s)m). Ορισμένοι εικάζουν ότι το LMC ήταν κάποτε ένας
μικρός ραβδωτός σπειροειδής γαλαξίας, του οποίου η μορφή αλλοιώθηκε από τις παλιρροϊκές βαρυτικές δυνάμεις που του ασκεί ο δικός μας Γαλαξίας. Ως νεαρότερος γαλαξίας από τον δικό μας, το Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου έχει μεγαλύτερη περιεκ-τικότητα σε διαστρικό αέριο και μεγαλύτερο ποσοστό από νεαρούς αστέρες και από γιγάντιους κυανούς αστέρες (κυανούς γίγαντες) που ζουν πολύ λιγότερο από τον Ήλιο
και εκρήγνυνται στο τέλος της ζωής τους δίνοντας τις θεαματικές εκρήξεις υπερκαινο-φανών (supernova). Χαρακτηριστικά, στο Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου παρατηρή-
θηκε στις 24 Φλεβάρη 1987 η πρώτη έκρηξη υπερκαινοφανούς (supernova), γνωστή
σήμερα ως SN 1987 A, που ήταν πρώτη ορατή με γυμνό μάτι μετά την έκρηξη της Supernova του Κέπλερ το 1604.
Εξαιτίας κυρίως της κινήσεώς του περί το κέντρο του Γαλαξία, στην εποχή μας το
Μέγα Νέφος του Μαγγελάνου απομακρύνεται από τη Γη με ταχύτητα 278 χιλιόμετρα
το δευτερόλεπτο ή περίπου 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα την ώρα. Το LMC είναι γνωστό
και με τα ονόματά του σε καταλόγους: ESO 56- G 115 και PGC 17223, τα οποία ωστόσο σπανίως χρησιμοποιούνται.
Πηγή : Βικιπαίδεια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου