Σας καλωσορίζουμε στην ιστοσελίδα μας... Willkommen auf unserer Website... Welcome to our website...

Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 29, 2016

Αλτάιρ (Altair)... το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Αετού (Aquila)...

Το άστρο α Αετού (Agl) (Αλτάιρ) (Altair), είναι το λαμπρότερο άστρο στον αστε-
ρισμό του Αετού και ένα από τα λαμπρότερα (12ο) του νυχτερινού ουρανού. 
Μαζί με άλλα δύο πολύ γνωστά άστρα, το Βέγα (α Λύρας) και το Ντενέμπ (α Κύκνου) σχηματίζουν το περίφημο τρίγωνο στον καλοκαιρινό ουρανό. Επίσης μαζί με τα άλλα 
δύο άστρα του αστερισμού το β Αετού και το γ Αετού (Ταραζέντ) βρίσκονται σε ευθεία γραμμή και είναι εύκολα αναγνωρίσιμα με γυμνό μάτι. Το όνομά του, «Altair», προέρ-
χεται από το Αραβικό «At-Ta'ir» και σημαίνει «ο ιπτάμενος αετός». 

Ο Αλτάιρ είναι ένα όμορφος λευκός αστέρας της κύριας ακολουθίας (main sequence), φασματικού τύπου A7V-IV, που κοντεύει να εξαντλήσει το υδρογόνο (Η) στον πυρήνα 
του, να αφήσει την κύρια ακολουθία και να αρχίσει τη σύντηξη του ηλίου (He). 
Βρίσκεται στην κοντινή απόσταση των 16,73 ετών φωτός ή 5,13 παρσέκ (parsec) (pc) 
από τη Γη. Το μέσο φαινόμενο μέγεθός του (m) είναι 0,77 και το απόλυτο (M) 2,22.
Πρόκειται για έναν πολύ γρήγορα περιστρεφόμενος αστέρας, με ταχύτητα περιστρο-
φής (rotational velocity), που φτάνει περίπου τα 242 χλμ/δευτ. και έτσι ολοκληρώνει 
μια πλήρη περιστροφή (rotational period) σε περίπου 9 ώρες. 
Η μεγάλη ταχύτητα περιστροφής, του προσδίδει ένα πεπλατυσμένο (μη σφαιρικό) 
σχήμα, με την ισημερινή διάμετρο να είναι κατά 14% μεγαλύτερη από την πολική. 
Έτσι η θερμοκρασία στην περιοχή των πόλων είναι υψηλότερη από αυτή του ισημε-
ρινού και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, οι περιοχές των πόλων του άστρου να είναι πιο φωτεινές από τις αντίστοιχες του ισημερινού. Αυτό το φαινόμενο στην αστροφυσική, καλείται φαινόμενο βαρυτικής αμαύρωσης (gravity darkening). 

Με θερμοκρασία ~ 6.900°Κ στον ισημερινό, ~ 8.600°Κ στους πόλους, αντίστοιχη 
ακτίνα 1,86 και 1,63 RSun (ηλιακή ακτίνα) και έχοντας μάζα λίγο μεγαλύτερη από 
1,7 ΜSun (ηλιακή μάζα), η φωτεινότητα που εκπέμπει, κυρίως στο υπεριώδες του φάσματος, φτάνει σχεδόν τις 11 LSun (ηλιακή φωτεινότητα).
Πρόσφατες φασματοσκοπικές παρατηρήσεις και δεδομένα, μας οδηγούν στο συμ-
πέρασμα πως ο Αλτάιρ είναι ένα μεταβλητό άστρο (variable star), τύπου δ Ασπίδας 
(Delta Scuti), με μεταβολές λίγων χιλιοστών στο φαινόμενο μέγεθός του (m), σε 
διάστημα 0,8 έως 1,5 ωρών. 

-Ορθή αναφορά (right ascension) (α) : 19 ώρες, 50 λεπτά και 46,99 δευτ.
-Απόκλιση (declination) (δ) : 08ο 52΄05,96΄΄
-Παράλλαξη (parallax) (π) : 194,45 mas (milliarcsecond)
-Σωστή (ιδία) κίνηση (proper motion) (μ) : RA : 536,87 mas/yr / Dec. : 385,57 mas/yr
-Δείκτης χρώματος (colour index) : B-V : 0,22  U-B : 0,08
-Ακτινική ταχύτητα (radial velocity) (Rv) : - 26,1 χλμ/δευτ.
-Ταχύτητα περιστροφής (rotational velocity) : 242 χλμ/δευτ.
-Μεταλλικότητα (metallicity) [Fe/H] = - 0,02

Η ονομασίες του άστρου στους διάφορους αστρονομικούς καταλόγους είναι... 
53 Aquilae, HD : 187642,  HIP : 97649,  SAO : 125122,  HR : 7557,  IRAS : 19483+0844, PPM : 168779 

Κοσμάς Λεοντιάδης

*Το παραπάνω κείμενο, αποτελεί απόσπασμα από το υπό έκδοση τετράτομο έργο 
μου "Εγκυκλοπαιδικό Λεξικό των Άστρων και των ουράνιων αντικειμένων".






1 σχόλιο: